De Nederlandse tak van vervoersbedrijf Arriva komt met een praktische toepassing van de technologie achter Bitcoin: het introduceert een heuse ‘blockchain bus’. De buslijn tussen Gouda en Schoonhoven, lijn 497 om precies te zijn, zal de blockchain-techniek als eerste mogen toepassen. Het gaat niet om een systeem naast de OV-chipkaart, zo stelt Arriva. Uiteindelijk moet blockchain het fundament worden tussen alle typen openbaar vervoer. Is een decentrale toekomst voor onze openbare voorzieningen aanstaande?

Wat is een ‘blockchain bus’?

Eigenlijk een hele gewone bus, met hele gewone passagiers. Ook de buschauffeur is geen Bitcoin-gestuurde robot, en de OV-chipkaart blijkt nog steeds van kracht te zijn (helaas is opwaarderen met cryptocurrencies er niet bij). Toch is de tracking-software op bus 497 daadwerkelijk uniek in de wereld. De proef moet Arriva meer inzicht geven in het anders leveren van hun diensten.

Zo zou het straks mogelijk moeten worden om zónder in- en uit te checken over te stappen op een nieuwe vervoerder. De NS gaat dan samenwerken met de busmaatschappij en vice versa. Dit is de eerste stap van wat de technologie moet bereiken, maar de rest van de proef is helaas nog altijd een groot vraagteken.

Alles wat Arriva wil vrijgeven, is dat ze dingen aan het testen zijn rondom het thema “Mobility as a Service (MaaS)“. Doel is om straks een uniform betaalsysteem aan te bieden, waar zelfs deelfietsen en Uber taxi’s aan kunnen deelnemen. Het is duidelijk dat men zich nog lijkt te bevinden in een proefstadium, want ons lijkt de praktische implementatie nog ietwat onduidelijk.

Hoe krijg je namelijk blockchain zo ver dat je een foutloos OV-betaalsysteem kunt draaien? Daar moeten nog heel wat hobbels worden weggenomen. Die hobbels zie ik niet terug op lijn 497, die vooral erg rustig is als ik station Gouda uitloop.

Lijn 497 tussen Gouda & Schoonhoven

Wie aan de voorkant van station Gouda naar de bussen loopt, zal namelijk weinig speciaals zien aan lijn 497 naar Schoonhoven. Ook de passagiers kunnen gewoon hun OV-chipkaart gebruiken om over te stappen op de R-Net bus vanuit de trein. De bus voert me door een rustig stuk Groene Hart: Als we Gouda uit rijden, rijden we door weilanden en pittoreske dorpen als Stolwijk, Ammerstol en Bergambacht.

Het lijkt op het eerste gezicht een doodgewone buslijn, maar toch is er iets aan de hand met de regiolijn. Er wordt hier namelijk gewerkt aan een stille revolutie: ons openbaar vervoer wordt hier namelijk overgezet op de blockchain.

Het moet de eerste stap zijn in het stroomlijnen van vele typen Openbaar Vervoer (OV). Samen met het softwarebedrijf VMC.ai, welke de daadwerkelijke Bitcoin-inspiratie heeft opgedaan en namens Arriva toepast in onze regionale infrastructuur, wordt langzaam een (voor reizigers onzichtbare) openbare blockchain-database gebouwd.

Op termijn moeten bussen, treinen, metro’s, trams, en alle andere vormen van OV worden geïntroduceerd op het nieuwe platform. Zo kunnen vervoerders snel aan elkaar gekoppeld worden, en moet het straks snel mogelijk worden om slechts één keer te betalen voor alle typen vervoerders.

We kunnen wellicht dankzij Satoshi Nakamoto straks gedag zeggen tegen de bekende zin: “Stapt u over naar een andere vervoerder? Vergeet dan niet eerst uit te checken met uw OV-chipkaart.” Want dat zal met de implementatie van deze technologie straks (in theorie) niet meer nodig zijn.

Praktische toepassing blockchain technologie

We zijn bij Bitcoinspot regelmatig skeptisch geweest over de praktische toepassing van blockchain tech. Naast het p2p-betaalsysteem genaamd Bitcoin, zijn er namelijk nog maar weinig projecten bekend waar blockchain écht een verschil lijkt te maken in de praktijk.

Daarom is het voor ons extra interessant om het project van Arriva te volgen: is er wellicht een mogelijkheid dat blockchain van toegevoegde waarde kan zijn in het Nederlandse OV? En op welke manier zal dit precies worden ingevuld? Kan blockchain uberhaupt succesvol worden geïntegreerd met wellicht de grootste ICT-fail van de Nederlandse overheid, de OV-chipkaart? En op welke manier zou dit dan technisch mogelijk zijn?

We blijven met de aankondiging rondom de pitorreske buslijn naar Schoonhoven vooral zitten met meer vragen dan antwoorden. Wellicht moeten we binnenkort eens wat dieper op onderzoek uit gaan.